توليد سفارشی (MTO)

شرکتهای صنعتی با تولید سفارشی (MTO)

دسته‌بندي سيستم‌هاي توليد به سيستم‌هاي انبار-مبنا (Stock Driven) و سفارش-مبنا (Order-Driven) روش معمولی براي تقسيم‌بندي سيستم‌هاي توليدي است. اين دسته‌بندي شامل چهار سيستم زير است:

1. ساخت براي انبار (MTS)
2. مونتاژ طبق سفارش (ATO)
3. ساخت طبق سفارش (MTO)
4. مهندسي طبق سفارش (ETO)

 امروزه با افزایش رقابت و دامنه وسیع عرضه کنندگان کالا ، روند تولید بر طبق نياز مشتري، از رواج بیشتری برخوردار شده است. اين پديده نشانگر افزایش ارتباط نزديك مشتري و تولید كننده است.

 نمودار زیر نحوه ارتباط مشتری با انبار (محصول) و واحدهای تولید را در مدل MTS بصورتی ساده و شماتیک نشان داده شده است 

در واقع و در شرایط واقعی تعداد اندكي از شركت‌هاي توليدي دقيقاً بر اساس MTS ، ATO ، MTO يا ETO عمل مي‌كنند. عملاً هر شركتي بخشي از عناصر اين سيستم‌ها را دارد. از آنجا كه تفاوت‌هاي بعضي از اين چهار دسته بسيار كم است، مي‌توان آنها را بر يك خط پيوسته قرار داد. به عنوان مثال ميان MTO و ATO يا ATO و ETO گاه تنها يك درجه تفاوت است.

همانگونه كه در شكل فوق مشاهده مي‌گردد، تكامل سيستم‌هاي توليدي در جهت فاصله گرفتن از MTS به سوي سيستم‌هاي ATO و MTO و در نهايت وصول ETO مي‌باشد. در حقيقت هر يك از سيستم‌هاي ATO و MTO و ETO با درجه‌اي اختلاف در سيستم‌هاي مشتري‌گرا يا منطبق بر سفارش مي‌گنجند.

ساخت طبق سفارش (MTO)

انتخاب محصول در سيستم توليدي MTO توسط مشتري و بر اساس طرح‌هاي موجود انجام مي‌شود. به عنوان مثال در ساخت مبلمان و دكوراسيون اداره يا آشپزخانه مي‌توان بر اساس سفارش مشتري عمل كرد. نكته مهم در اين روش اين است كه فرايند مواد بايد پس از دريافت سفارش مشتري انجام شود.  جامعه كنترل توليد و موجودي در آمريكا (APICS) ضمن ارائه تعريف گويايي از MTO به تفاوت‌هاي آن با ATO اشاره مي‌كند:

"محصول در سيستم MTO پس از دريافت سفارش مشتري كامل مي‌شود. معمولاً براي كاهش زمان تحويل به مشتري، قطعاتي كه زمان پيشبرد بالايي در توليد دارند، از پيش طراحي مي‌شوند. اين در حالي است كه اصطلاح مونتاژ طبق سفارش در جايي بكار مي‌رود كه قطعات يا زير مونتاژها پيش از سفارش مشتري ساخته شده باشند."

از يك نظر MTS و MTO را مي‌توان دو طبقه كاملاً مشخص و قابل قبول در يك دسته‌بندي دانست. در حالي كه ATO حالتي ميان آن دو را دارا مي‌باشد.

از دیدگاه سیستماتیک در روش MTO فرآینهای اصلی سازمان با فروش شروع میشود . بر مبنای سفارشات قطعی شده فروش و نیز محاسبات واحد برنامه ریزی ، واحدهای تولید اقدام به ساخت قطعات و محصولات نهایی می نمایند. ضمن آنکه تأمین و تدارک مواد و قطعات مورد نیاز نیز بر اساس محسبات سیستم MRP انجام خواهد شد. پس از اتمام تولید محصولات ، واحد تحویل اقدام به تحویل کالا به مشتری می نماید.

فعالیتهای مالی نظیر دریافت و پرداخت وجوه از مشتریان و نیز جسابداری های مربوط به انبار ، خرید و فروش  نیز توسط سیستمهای مالی انجام میگردد.