دستهبندي سيستمهاي توليد به سيستمهاي انبار-مبنا (Stock-Driven) و سفارش-مبنا (Order-Driven) روش معمولی براي تقسيمبندي سيستمهاي توليدي است. اين دستهبندي شامل چهار سيستم زير است:
- ساخت براي انبار (MTS)
- مونتاژ طبق سفارش (ATO)
- ساخت طبق سفارش (MTO)
- مهندسي طبق سفارش (ETO)
امروزه با افزایش رقابت و دامنه وسیع عرضه کنندگان کالا ، روند تولید بر طبق نياز مشتري، از رواج بیشتری برخوردار شده است. اين پديده نشانگر افزایش ارتباط نزديك مشتري و تولید كننده است.
نمودار زیر نحوه ارتباط مشتری با انبار (محصول) و واحدهای تولید را در مدل MTS بصورتی ساده و شماتیک نشان داده شده است
در واقع و در شرایط واقعی تعداد اندكي از شركتهاي توليدي دقيقاً بر اساس MTS ، ATO ، MTO يا ETO عمل ميكنند. عملاً هر شركتي بخشي از عناصر اين سيستمها را دارد. از آنجا كه تفاوتهاي بعضي از اين چهار دسته بسيار كم است، ميتوان آنها را بر يك خط پيوسته قرار داد. به عنوان مثال ميان MTO و ATO يا ATO و ETO گاه تنها يك درجه تفاوت است.
تكامل سيستمهاي توليدي در جهت فاصله گرفتن از MTS به سوي سيستمهاي ATO و MTO و در نهايت وصول ETO ميباشد. در حقيقت هر يك از سيستمهاي ATO و MTO و ETO با درجهاي اختلاف در سيستمهاي مشتريگرا يا منطبق بر سفارش ميگنجند.
در این روش از مدیریت تولید ، ميزان تقاضا براي محصولات مشخص بخوبي شناخته شده و قابل پيشبيني است. سایز و اندازه توليد هر يك از محصولات (Lot Size Of Production) در اين روش معمولاٌ بزرگ بوده و تعامل مستقيم سازنده و مشتري به سطح پاييني ميرسد. در واقع تحويل كالا به مشتري به وجود آن در انباشته محصول نهايي وابسته خواهد بود. انبار محصول نهايي به عنوان يك محافظ در برابر تقاضاي غير قطعي عمل ميكند. واضح است كه در اين روش امكان افزایش هزينه نگهداري موجودي وجود خواهد داشت. ضمن آنکه توليد كننده بايد ريسك منسوخ شدن محصول را نیز متحمل شود. با اين حال معمولاً زمان پيشبرد (Lead-Time) سفارش مشتري بسيار كوتاه است، يعني فاصله كمتري از سفارشدهي تا هنگام تحويل طي ميشود.
در سيستمهاي مبتنی بر پيشبيني اين امكان وجود دارد كه عرضه كنندگان يا سازندگان بتوانند نيازمنديهاي بازار را پيشبيني كرده و بر اساس نياز مشتري محصول را ساخته و انبار سازند. این امر منجر به افزایش راندمان تولید ، اقتصادی تر شدن منابع مورد نیاز تولید و کاهش بهای تمام شده محصولات خواهد شد. هر چند بدلیل شرائط خاص بازار ، استفاده از روش مزبور برای شرکتهای تولیدی در بسیاری اوقات امکتنپذیر نمیباشد. در اين شرائط تولید محصول براي انبار و سپس عرضه آن به مشتري عملاً سخت و همراه با ریسک بالا خواهد شد.
مدیریت منابع توليد |
![]() |
بهای تمام شده واقعی |
مدیریت انبارها | حقوق و دستمزد | |
مدیریت فروش | دریافت و پرداخت | |
مدیریت خرید | حسابداری مالی |
از نظر سیستماتیک چرخه کسب و کار شرکتهای تولیدی با محصولات استاندارد و تولید انبوده با تعیین بودجه فروش و تولید شروع میشود و سایر سیستمهای عملیاتی نظیر برنامه ریزی و کنترل تولید ، انبار ، خرید ، فروش و تحوبل بر مبنای آن عمل می نماید.
سیستمهای مالی و پشتیبانی نیر بصورت معمول کلیه فعالیتهای فوق را تحت پوشش خود قرار میدهند.
مجموعه نرم افزارهای یکپارچه رادان برای کلیه زنجبره های کاری و فرآیندهای عملیاتی این نوع از کسب و کار ، راهکاری اجرایی و موفق ارائه مینماید. از صنایع تولیدی با تولید انبار مبنا (MTO) میتوان به نمونه های زیر اشاره کرد:
- صنایع خوروسازی
- صنایع لوازم خانگی بزرگ و متوسط
- صنایع مواد غذایی
- برخی از صنایع برق و الکترونیک
- صنایع بزرگ پوشاک
- صنایع بزرگ شیمیایی